Komunikacja radiowa

Niedawno zostałem poproszony o przygotowanie informacji na temat radiokomunikacji w milsimach. Oto trochę informacji jakie udały mi się poskładać.
Na wstępie muszę zaznaczyć że nie jestem ekspertem od łączności, wiele też zapewne z czasem pozapominałem.
Zatem jazda:

1. rola RTO

RTO (Radio Telephone Operator) jest odpowiedzialny za komunikację między oddziałem a sztabem/pozostałymi oddziałami, realizuje ją za pomocą radia długiego zasięgu. Istnieje możliwość, że oddział w którym znajduje się RTO, zostanie rozdzielony na dwie drużyny (każda z odrębnym Team Leaderem, działające autonomicznie poza zasięgiem wzroku). W takim przypadku RTO może być odpowiedzialny również za komunikację z drugą drużyną, realizując ją za pomocą radia krótkiego zasięgu.

Obowiązki RTO:
* RTO jest odpowiedzialny za odbieranie i przekazywanie informacji do/od dowódcy.
* Kiedy dowódca podaje komunikat, RTO notuje. Podobnie postępuje przy odbiorze komunikatu ze sztabu/od innych oddziałów.
* RTO trzyma się blisko dowódcy, aby ten zawsze miał go pod ręką.
* Jeżeli dowódca osobiście będzie nadawał, RTO odwraca się do niego tyłem, wypatrując zagrożenia.
* Jeśli sztab nakazał wykonywanie regularnych meldunków, RTO pilnuje czasu ich nadawania, oraz uzgadnia z dowódcą ich treść.

Na początku misji, przed wymarszem, obowiązkiem RTO jest:
* ustalenie i skonfigurowanie częstotliwości kanałów radiowych (sprawdzenie jakim sprzętem dysponuje zespół)
* przetestowanie komunikacji ze sztabem i ewentualnie pozostałymi jednostkami
* ustalenie pozostałych zasad komunikacji (takich jak okresowe raportowanie)

2. zasady ogólne komunikacji radiowej

Należy zakładać, że:
* przeciwnik słucha zawsze i przechwytuje każdą transmisję
* każda transmisja jest narażona na wykrycie i lokalizacje środkami przeciwnika
* każda wykryta i namierzona radiostacja może być zniszczona

Z tego względu
* łączność powinna być nawiązywana na najniższej możliwej mocy
* oddział powinien być zawsze na nasłuchu radiowym wskazanej częstotliwości
* nazwy miejscowości, punkty charakterystyczne nigdy nie są podawane otwartym tekstem
* przekazywane informacje są zwięzłe i ścisłe - nie pozwalają na dwuznaczną interpretację.
* nie należy używać ozdobników w rodzaju "proszę", "przepraszam"
* komunikat należy sformułować sobie przed rozpoczęciem transmisji, nigdy w trakcie (aby nie było: yyyyyyyy, hmmmmmm, zapomniałem co miałem powiedzieć...)
* W przypadku zakłóceń oraz dłuższych przekazów, należy potwierdzać przyjęcie oraz zrozumienie przekazu. Nie ma pewności że odbiorca odebrał --> zrozumiał --> jest w stanie wykonać rozkaz.

6 przykazań jak gadać przez radio:
1. Pomyśl zanim coś nadasz,
2. Przedstawiaj się i mów z kim chcesz gadać!
3. Trzymaj radio przed twarzą,
4. Mów wyraźnie (może być cicho, ale wyraźnie),
5. Pamiętaj, żeby podać gdzie jesteś, jeśli chcesz np. wsparcie,
6. Kończ gadanie tak, żeby było jasne, ze skończyłeś.

3. formułowanie przekazu radiowego

Każdy przekaz radiowy należy obudować przedrostkiem "(adresat) tu (nadawca)" oraz przyrostkiem "odbiór"/"bez odbioru". W przeciwnym wypadku odbiorcy (a więc wszyscy używający tej częstotliwości) nie będą wiedzieli: kto nadaje / do kogo nadaje / czy kanał jest już zwolniony czy też jeszcze trwa dialog.
Dialog kończy się sformułowaniem "bez odbioru", które oznacza zwolnienie kanału. Dialog kończy typowo strona wywołująca gdy uzna że osiągnęła cel komunikacji (uzyskała lub skutecznie przekazała informację)

- Bravo tu Alfa, zgłoś się, odbiór.
- Alfa tu Bravo, zgłaszam się, odbiór.
- Bravo tu Alfa, wykonaj Hotel czternaście, odbiór.
- Alfa tu Bravo, wykonuję, odbiór.
- Bravo tu Alfa, bez odbioru.

W celu przyspieszenia komunikacji, od w/w zasad możliwe są odstępstwa.
Jeśli dialog przebiega płynnie (dobra jakość transmisji), po wywołaniu możliwe jest pomijanie każdorazowego przedstawiania swojej strony, a jedynie używanie nazwy adresata
Jeśli rozkaz jest krótki, klarowny i jest jasne że stacja wywołująca chciała tylko to przekazać, możliwe jest zakończenie dialogu przez stronę wywoływaną.

- Bravo tu Alfa, zgłoś się, odbiór.
- Alfa tu Bravo, zgłaszam się, odbiór.
- Bravo, wykonaj Hotel czternaście, odbiór.
- Alfa, przyjąłem, wykonuję, bez odbioru.


4. Międzynarodowy Alfabet Fonetyczny.

Międzynarodowy alfabet fonetyczny jest umownym sposobem wymawiania i zapisywania liter, powszechnie przyjęty jako standard we wszystkich armiach NATO oraz w żegludze zarówno morskiej jak i powietrznej.
Poprawne zastosowania alfabetu fonetycznego eliminuje większość błędów występujących podczas przekazywania informacji drogą radiową lub telefoniczną. Tzw. „literowanie” alfabetem fonetycznym daje czas osobie odbierającej informacje, na poprawne zapisanie przekazywanych informacji.
Alfabet fonetyczny umożliwia bezbłędne przekazywanie obcych wyrazów, nazwisk, lub nietypowych nazw geograficznych podczas złych warunków transmisji.
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/FAA_Phonetic_and_Morse_Chart2.svg/350px-FAA_Phonetic_and_Morse_Chart2.svg.png
inne znaki:
. (kropka) - Decimal lub STOP

5. Sposoby zabezpieczenia transmisji

Stosuje się trzy podstawowe poziomy utajnienia transmisji:
*Pierwszym poziomem zabezpieczenia informacji jest wprowadzenie w powszechne użycie ksyw i pseudonimów zamiast nazw własnych ludzi, miejsc i jednostek.
Ważne jest żeby pseudonimy były "zgrupowane" tematycznie - ułatwia to ich uporządkowanie. Przykład:
Pododdziały: "DIAMENT 11, KWARC 12, OPAL 22, KRZEMIEŃ 33"
Częstotliwości: "OMEGA 45, ALFA 23, DELTA 42, BRAVO 72"
Punkty w terenie: "MERKURY, WENUS, PLUTON, MARS"
Oczywiście wszystkie pseudonimy muszą być ustalone PRZED rozpoczęciem jakichkolwiek operacji.

*Drugi poziom to kody alfanumeryczne które służą do szyfrowania pojedynczych słów, liter i liczb. Kody alfanumeryczne stosowane są do kodowania aktualnej pozycji oddziału, kierunku patrolu, liczby strat własnych, stanów amunicji i innych krótkich informacji przekazywanych drogą radiową. Dodatkowo, kody alfanumeryczne służą do autoryzacji niezidentyfikowanych stacji nadawczych.
Informacja: "Oddział znajduje się w punkcie 123 456" po zakodowaniu kodem alfanumerycznym ma postać: "Oddział znajduje się w punkcie „BD4 EF7” Wiadomo, że chodzi o odział, ale nie wiadomo gdzie on konkretnie jest. Kody alfanumeryczne są szybkie w użyciu i służą przede wszystkim do szyfrowania krótkich informacji taktycznych, które szybko się zmieniają. Idea jest taka, że zanim przeciwnik zdąży rozkodować daną informację będzie ona już bezużyteczna.
Przykład takiego kodu :

Gdzie powyżej ma w komórkach gotowe zestawy komunikatów które koduje się podając „współrzędne X i Y”

*Trzeci poziom to kody operacyjne. Kody operacyjne są wydawane w specjalnie przygotowanych książkach. Kody operacyjne są okresowe i zmieniają się co kilka-kilkanaście godzin według czasu ZULU. Za Kody odpowiada dowódca oddziału i są przechowywane przez radiooperatora w miejscu znanym wszystkim członkom oddziału. W przypadku wykrycia oddziału, kody muszą być za wszelką cenę zniszczone.
Kody i szyfry są stosowane niezależnie od zabezpieczeń sprzętowych. Niezależnie od tego jak bezpieczne jest medium transmisji, łączność nigdy nie odbywa się otwartym tekstem.

Przykład kodu operacyjnego:
https://docs.google.com/leaf?id=0Byr_voBbs0l1ZmZkOGVlYjItYzc1Ny00NTcyLTgyOWMtMDU1OTI0ZDQ4Yjli&authkey=CO2ZgO0L&hl=pl

Gdzie kodem autoryzującym jest wyraz MODERNISTA. Należy zwrócić uwagę że w wyrazie tym nie powtarzają się litery, zaraz będzie jasne dlaczego.
Od sztabu otrzymujemy informacje że będziemy autoryzować się „2 w prawo”. Co oznacza że jeżeli np. sztab poprosi nas o autoryzacje i powie Mike (jak M) to my musimy odpowiedzieć Delta (jak D), litera D jest 2 w prawo po M.
Wywołania stosuje się dla zespołów działających w misji.
Hasło może być wykorzystane przez wartownika.
Hasło alarmowe w nagłej potrzebie zaalarmowania pozostałych.
Zaszyfrowane są też podstawowe rozkazy i komunikaty.
Przedstawiono dwa kody operacyjne ponieważ kody są zmieniane co kilka (np. 8) godzin.

6. Przykłady procedur komunikatów radiowych:

6.1 SITREP
SITREP (situation report) służy raportowaniu przez oddziały będące w boju czynności i obserwacji do Oficera Operacyjnego – OPS. Nadaje je RTO wtedy kiedy ma taką możliwość. Jeśli sytuacja zmienia się dynamicznie zapamiętuje czas wydarzenia i sporządza raport później. Może meldować również wycinek raportu jeśli ma mało czasu. Meldunek może występować w formie mówionej lub pisemnej.
Najczęsciej występuje w formie tabeli gdzie kolumny są pogrupowane na poszczególne informacje.
Kolumna A:Rozpoczynamy nadawanie wywołując oznaczenie wywoływanego
Kolumna B:Podajemy własną lokalizacje oraz rozmieszczenie
Kolumna C:Czym oddział się zajmuje
Kolumna D:Jaki jest następny ruch oddziału
Kolumna E:Czego potrzebujesz(amunicji/medyka/wsparcia etc.)

A: "ZULU TU ALFA, SITREP."
"TU ZULU ZGŁASZAJ."
B: "ALFA, POZYCJA B67 K89, NA PÓŁNOC OD SKRZYŻOWANIA."
C: "ALFA, OBSERWUJEMY RUCH WROGA W KWADRACIE B68 K87."
D: "ALFA, BĘDZIEMY FLANKOWAĆ A067 K087."
E: "ALFA, PROSI O WSPARCIE BRAVO W WYMIENIONYM KWADRACIE,PRZYJĄŁEŚ?"
" ZULU, PRZYJĘŁO CAŁY RAPORT, CZEKAJ!.
 Inny przykład:
https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=explorer&chrome=true&srcid=0Byr_voBbs0l1N2QxNmNiZmUtOTU1Yy00ZWMxLTk3YjItOWI1YjIyOWZjYjZk&authkey=CNSj14AG&hl=pl

6.2 SPOTREP

SPOTREP jest to meldunek NATO (meldunek o zauważonym nieprzyjacielu) sporządzany w formacie SALUTE. Dla łatwego zapamiętania kolejności podawanych informacji, zostały one przyporządkowane pierwszym literom w następującej kolejności.

* LINIA 1 S (SIZE) - wielkość zaobserwowanego oddziału: liczba żołnierzy (żywych) oraz liczba pojazdów (czynnych)
* LINIA 2 A (ACTIVITY) - rodzaj czynności, które wykonują, sposób w jaki jest wykonywana (w szczególności stopień zaalarmowania)
* LINIA 3 L (LOCATION) - miejsce w którym zostali zaobserwowani (zaszyfrowane lub współrzędne uproszczone)
* LINIA 4 U (UNIFORMS) - przynależność do określonego rodzaju wojska jednostki lub służby, określana po umundurowaniu, odznakach, naszywkach.
* LINIA 5 T (TIME) - czas obserwacji.
* LINIA 6 E (EQUIPMENT) - wyposażenie opisywanego oddziału, w tym również cechy i uzbrojenie pojazdów

Przy formułowaniu meldunku SPOTREP należy zwrócić uwagę na

* sformułowanie całego meldunku przed rozpoczęciem transmisji (patrz załączniki), tak aby nadać go sprawnie
* upewnienie się że strona odbiorcy jest gotowa do przyjęcia meldunku (notowania)
* wykonywanie krótkich pauz między liniami tak aby się nie zlały (np. S i A)
* klarowne (niespieszne) przekazanie krytycznych informacji, np. L czy E

Przykład procedury SPOTREP:

- Hotel tu Alfa, zgłoś się, odbiór.
- Alfa tu Hotel, zgłaszam się, odbiór.
- Hotel, Alfa gotowa do przekazania meldunku spotrep, odbiór.
- Alfa tu Hotel, melduj, odbiór.
- Hotel tu Alfa, przekazuję meldunek. Czterech ludzi jeden pojazd. Dwóch patroluje, niezaalarmowani. Foxtrot Juliet trzydzieści dwa, Foxtrot Juliet trzydzieści dwa. Rosjanie, piechota. Dziewiąta piętnaście. Jedno RPG, jeden UAZ z KMem. Jak mnie zrozumiałeś, odbiór.
- Alfa tu Hotel, meldunek przyjęty i zrozumiały, odbiór.
- Hotel tu Alfa, bez odbioru.

Załącznik:
https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=explorer&chrome=true&srcid=0Byr_voBbs0l1M2RjMzMyNmQtOTIyMS00MGNhLWFmMDktMDYwNTE1OGMyMTBi&hl=pl&authkey=CLCWkJUJ

6.3 MEDEVAC

MEDEVAC jest procedurą wywoływania pojazdu ewakuacyjnego w celu przetransportowania rannych do bezpiecznej lokalizacji. Procedura postępowania jest następująca.

* określić i zanotować wszystkie informacje wymagane do nadania MEDEVAC
* koordynaty miejsca podjęcia
* wyznaczyć częstotliwość oraz kryptonim przez które będziesz wywoływany
* określić liczbę rannych
* ustalić wymagania dot. sprzętu specjalnego
* określić liczbę rannych poszczególnych rodzajów (leżący, siedzący)
* określić stan zagrożenia obecnością wroga w miejscu podjęcia
* ustalić jak zostanie oznakowane miejsce podjęcia
* określić narodowość i status rannych
* uzyskane informacje zakodować używając karty MEDEVAC (patrz załącznik).
* skontaktować sie z koordynatorem ewakuacji
* nawiązać kontakt z bazą
* użyć ustalonego wywołania
* nadać komunikat o potrzebie ewakuacji medycznej -MEDEVAC

Przy nadawaniu komunikatu należy zwrócić uwagę na

* Każdorazowe określanie którą linię podajemy
* Prawidłowe kodowanie liter
? Nadawanie nie dłużej niż 25 sekund (jeśli dłużej - podzielić meldunek na dwie części)
* Prawidłowe zakończenie transmisji ("odbiór") po nadaniu ostatniej linii
* Bezwarunkowe pozostanie na nasłuchu

Przykład procedury MEDEVAC:

- Hotel tu Alfa, zgłoś się, odbiór.
- Alfa tu Hotel, zgłaszam się, odbiór.
- Hotel, Alfa gotowa do przekazania wezwania medevac, odbiór.
- Alfa tu Hotel, przekazuj, odbiór.
- Hotel, przekazuję wezwanie medevac. Linia pierwsza, Bravo Hotel trzynaście, Bravo Hotel trzynaście. Linia druga, trzy megahertze, Ufoman. Linia trzecia, jeden Alfa, dwa Charlie. Linia czwarta, Alfa. Linia piąta, jeden Lima, dwa Alfa. Linia szósta, November. Linia siódma, Charlie, biały. Linia ósma, trzy Alfa. Linia dziewiąta, Delta. Jak mnie zrozumiałeś, odbiór.
- Alfa tu Hotel, wezwanie przyjęte, wysyłam śmigłowiec, ETA 5 minut, odbiór.
- Hotel tu Alfa, przyjąłem, czekam, bez odbioru.
Załącznik:
https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=explorer&chrome=true&srcid=0Byr_voBbs0l1MWMxOGNmMmUtYTU5NC00NDQxLWEyNjktNjc5NzdkMTJmYmQ5&hl=pl&authkey=CPq00cEO

6.4 CALL FOR FIRE

Call for Fire jest procedurą wezwania ognia artyleryjskiego, planowanego lub z pola walki. Informacje potrzebne do wezwania są określane przez obserwatora (FO - Forward Observer), a samo wezwanie jest formułowane przez towarzyszącego mu RTO. Po stronie odbiorczej typowo znajduje się centrum dowodzenia ogniem (FDC - Fire Direction Center) które przyjmuje wezwanie.

Standardowe, pełne wezwanie CFF składa się z sześciu elementów. Elementy te nadawane są grupowo, w trzech oddzielnych przekazach radiowych (1+2, 3, 4+5+6). Elementy 1,2,3,4 są obowiązkowe, 5,6 - opcjonalne. W przypadku pominięcia 5,6, artyleria ostrzeliwuje cel pod niskim kątem, oraz wyznacza moment ostrzału samodzielnie.
• 1. identyfikator obserwatora służy przekazaniu do FDC kto wzywa misję ogniową, oraz jego przekaz służy zaalokowaniu kanału dla potrzeb dalszej komunikacji związanej z wezwaniem.

• 2. Rodzaj misji ogniowej (warning order) określa trzy podstawowe cechy misji:
* cel misji
- ostrzał skuteczny (fire for effect FFE) - ostrzał o wysokim prawdopodobieństwie trafienia celu
- ostrzał korygowany (adjust fire AF) - wprowadzenie korekt do prowadzonego ostrzału
- przygniatanie (suppression S) - ostrzał w celu przygniecenia ogniem
- natychmiastowe przygniatanie / osłona (immediate suppression / smoke IS / ISM) - natychmiastowy ostrzał przygniatający lub osłaniający, stosowany w dynamicznej sytuacji bojowej
* rozmiar celu (opcjonalne)
* metoda lokalizacji celu
- grid - pozycja celu zostanie przekazana w formie współrzędnych bezwzględnych
- polar - zostanie podane położenie celu względem pozycji obserwatora (współrzędne radialne)
- shift - zostanie podana położenie celu względem znanego punktu (współrzędne kartograficzne)

• 3. Lokalizacja celu - zależnie od wybranej metody lokalizacji, określana jest bezwzględna pozycja celu, lub pozycja względna w stosunku do pozycji obserwatora lub określonego wcześniej punktu. Niezależnie od przyjętej metody lokalizacji, w przypadku misji AF za pierwszym razem konieczne jest również podanie kierunku celu od pozycji obserwatora (Observer Target Direction OT), w celu umożliwienia transformaty układu współrzędnych FO --> FDC przy wprowadzaniu kolejnych poprawek. W przypadku kolejnych iteracji misji AF, podawane są przesunięcia względem wcześniej ustalonej pozycji ostrzału. Wreszcie, niezależnie od metody lokalizacji konieczne jest podanie wysokości terenu w punkcie celu (oś z).

• 4. opis celu - charakterystyka ostrzeliwanego obiektu, pozwalająca oficerowi FDC dobranie odpowiedniej ilości i typu amunicji do ostrzału. Do opisu można stosować format "SNAP".
* Size - rozmiar jednostki piechoty lub liczba obiektów
* Nature - rodzaj celu (np. piechota / T72 / budynki)
* Activity - wykonywana czynność (np. okopują się, stoją)
* Protection - poziom zabezpieczenia (bunkry, okopy)

• 5. metoda ostrzału zawiera dodatkowe informacje na temat sposobu przeprowadzenia ostrzału, które można ująć w formacie "DAT".
* Danger close - jeśli w stosunku do zastosowanego sprzętu jednostki sojusznicze znajdują się w bliskiej odległości
* Ammunition - wymagany rodzaj amunicji (HE, smoke, ILUM, impact) i/lub jej ilość
* Trajectory - wysoki / niski kąt ostrzału (high angle / *low angle)

• 6. Metoda kontroli misji ogniowej - określenie sposobu wyzwolenia akcji ostrzału, do określenia wg formatu "WAT".
* WR (When ready) - moment rozpoczęcia ostrzału do ustalenia przez FDC
* AMC (At my command) - FO podaje komendę rozpoczęcia ostrzału
* TOT (Time on target) - rozpoczęcie ostrzału o określonej godzinie (+/- 3 sekundy)

Odpowiedź na wezwanie Call for Fire (CFF) nosi nazwę Message to Observer (MTO). Jest wysyłana przez FDC do FO po wystrzeleniu pocisków, oraz zawiera następujące informacje.
• identyfikator nadawcy
• wprowadzone zmiany od ostatniego przekazu (jeśli AF)
• liczba wystrzelonych pocisków
• numer celu (opcjonalnie)

Dodatkowe uwagi dotyczące procedury Call for Fire:
• ze względu na krytyczne znaczenie wszystkich przekazywanych informacji, strona FDC każdorazowo potwierdza pełną treść otrzymanych przekazów
• z podobnych względów, w przypadku jakiejkolwiek niepewności przekaz należy powtarzać lub ponownie żądać potwierdzenia zrozumienia
• zakłada się, że misja ognia kierowanego powinna się zakończyć w ramach pięciu prób; w przypadku zniszczenia celu FO kończy misję odpowiednim komunikatem.
• pełne wezwanie CFF można wykonać za pomocą karty (patrz załączniki), w przypadku wezwania natychmiastowego lub korekt misji AF bardziej praktyczne jest formułowanie przekazów z pamięci.

W praktyce, stopień doprecyzowania informacji w przekazie CFF oraz jego forma mogą znacznie się różnić, zależnie od sytuacji bojowej oraz wymagań na precyzję, szybkość realizacji misji czy na potrzebę korygowania ognia. Poniżej przedstawiono przykłady zastosowań procedury CFF, w poniższych przykładach callsign strony obserwującej to Sokół, a strony centrum kontroli ognia to Niedźwiedź.

Przykład 1: potrzebny ostrzał radiostacji dokładnie zlokalizowanej w BF5655. Jest bardzo prawdopodobne że wystarczy jeden ostrzał.

- Niedźwiedź tu Sokół, Foxtrot Foxtrot Echo, Grid, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, Foxtrot, Foxtrot, Echo, Grid, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, Grid, Bravo, Foxtrot, pięć, sześć, pięć, pięć, wysokość sto, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, Grid, Bravo, Foxtrot, pięć, sześć, pięć, pięć, wysokość sto, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, radiostacja, wśród zabudowań, wysoki kąt ostrzału, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, radiostacja, wśród zabudowań, wysoki kąt ostrzału, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, bez odbioru.

- Sokół tu Niedźwiedź, wystrzelone trzy pociski burzące, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, przyjąłem, bez odbioru.

Przykład 2: potrzebny natychmiastowe przygniecenie ogniem wrogiego plutonu piechoty na azymucie 60 od jednostki FO, w odległości 300 metrów. Nasz oddział znajduje się w kwadracie FH58, nie ma czasu na przekazywanie opisu sił wroga.

- Niedźwiedź tu Sokół, India, Sierra, Polar, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, India, Sierra, Polar, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, Polar, Foxtrot, Hotel, pięć, osiem, azymut sześcdziesiąt, odegłość trzysta, wysokość sto pięć, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, Polar, Foxtrot, Hotel, pięć, osiem, azymut sześcdziesiąt, odegłość trzysta, wysokość sto pięć, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, bez odbioru.

Przykład 3: obserwator zlokalizował wrogi pluton piechoty stacjonujący na otwartym terenie wraz z dwoma transporterami opancerzonymi. Odległość jest duża, dokładna lokalizacja nie jest znana (widać że pluton jest około 200 metrów na południe od kościoła określonego wcześniej jako punkt K2). Ostrzał powinien rozpocząć się o 8:45.

- Niedźwiedź tu Sokół, Alfa, Foxtrot, Shift, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, Alfa, Foxtrot, Shift, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, Shift, Kilo, dwa, dwieście metrów w dół, azymut sto, wysokość sto dziesięć, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, Shift, Kilo, dwa, dwieście metrów w dół, azymut sto, wysokość sto dziesięć, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, pluton piechoty, dwa BMP, stoją w otwartym terenie, Tango, Oscar, Tango, ósma czterdzieści pięć, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, pluton piechoty, dwa BMP, stoją w otwartym terenie, Tango, Oscar, Tango, ósma czterdzieści pięć, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, bez odbioru.

(8:45)
- Sokół tu Niedźwiedź, jeden pocisk, odbiór.
- Niedźwiedź tu Sokół, przyjąłem, bez odbioru.

(pocisk uderzył 300 metrów na prawo od linii OT i 200 metrów w stronę FO)
- Niedźwiedź tu Sokół, Alfa Foxtrot, dwieście w górę, trzysta w lewo, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, dwieście w górę, trzysta w lewo, jeden pocisk, bez odbioru.

(pocisk uderzył 150 metrów na lewo i 100 metrów w stronę FO)
- Niedźwiedź tu Sokół, Alfa Foxtrot, sto w górę, sto pięćdziesiąt w prawo, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, Alfa Foxtrot, sto w górę, sto pięćdziesiąt w prawo, jeden pocisk, bez odbioru.

(pocisk uderzył 50 metrów na lewo, kolejne uderzenie zniszczy cel)
- Niedźwiedź tu Sokół, Alfa Foxtrot, pięćdziesiąt w prawo, Foxtrot Foxtrot Echo, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, pięćdziesiąt w prawo, trzy pociski, bez odbioru.

(oba transportery oraz większość plutonu zlikwidowana)
- Niedźwiedź tu Sokół, cel zniszczony, koniec misji, odbiór.
- Sokół tu Niedźwiedź, przyjąłem, bez odbioru.

Załącznik:
https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=explorer&chrome=true&srcid=0Byr_voBbs0l1ODY2OWE1ZGEtNzM2Yy00ODIzLThjMzctZTMzZjdmMDk2NTVj&hl=pl

6.5 Awaryjne przerywanie komunikacji:
Dwukrotne powtórzeni komendy "BREAK" przerywa cały ruch w sieci.
Jest ono używane tylko w sytuacjach awaryjnych kiedy komunikat jaki chcesz nadać ma wyższy priorytet niż ruch w sieci.

"ALFA TU BRAVO,ZGŁOŚ SIĘ"
"BRAVO ZGŁASZA...."
"BREAK"."BREAK"
"TU CHARLIE, DO WSZYSTKICH Wiktor znowu ma granatnik....."
"ALFA PRZYJĄŁ"
"BRAVO PRZYJĄŁ, niech niebiosa mają nas w swojej opiece"

Tyle teorii teraz kilka słów o praktyce:
Jeżeli są osoby nie zaprawione w nadawaniu komunikatów, używaniu alfabety czy szyfrowaniu to można  potrenować nie tylko na treningach ale np w tygodniu wieczorem za pomocą SKYPE'a
Co jakiś czas, a na pewno przed większą imprezą obowiązkowo należy przypomnieć sobie obsługę swojego radia, tak aby użytkownik nie musiał się zastanawiać jak włączyć daną funkcję w nocy/kiedy jest pod ostrzałem.
Zatem do sprawdzenia:
*średnia długość działania baterii (pierwszego zestawu oraz zapasowego)
*sprawdzenie praktycznego zasięgu radia, w zależności od otoczenia (gęsty las, łąka, teren pagórkowaty)
*praca ze słuchawkami
*jeżeli radio umożliwia: wyciszenie dźwięków przez radio
*skanowanie częstotliwości
*jeżeli radio umożliwia: ustawienie drugiej częstotliwości na nasłuchu
*wyłączenie funkcji VOX oraz ROGER (ew. zabezpieczyć przez przypadkowym uruchomieniem)
*wciskamy przycisk przed nadaniem komunikatu, zwalniamy przycisk po skończeniu nadawania, trywialne ale zdarzają się z tym problemy
*dokładna wymowa przy nadaniu komunikatu nawet będąc pod ostrzałem


--------------------
Interesujące linki:
http://cfog.pl/viewtopic.php?f=6&t=1654&sid=22d5abe3d974015b95793d835b65b3b6
http://www.msw-zps.pl/articles.php?article_id=1
http://www.gs-7.pl/artykuly-milsim/procedury-wojskowe/104-procedura-medevac